1. Dạng Multiple Choice Question (MCQ Listening) – Nghe Trắc Nghiệm

Đặc điểm:
Đây là dạng bài nghe phổ biến nhất, xuất hiện trong hầu hết các đề thi Chuyên Anh và HSG Anh. Thí sinh nghe một đoạn hội thoại hoặc bài nói ngắn, sau đó trả lời câu hỏi trắc nghiệm với 4 lựa chọn A–B–C–D, chọn đáp án đúng nhất dựa trên nội dung nghe được.

Kỹ năng được đánh giá:

• Nghe ý chính (gist listening): xác định chủ đề hoặc mục đích của bài nói.

• Nghe chi tiết (listening for details): nắm bắt dữ kiện, số liệu, thời gian, địa điểm.

• Nhận diện thái độ và mục đích (attitude & intention): phân tích cảm xúc hoặc ẩn ý của người nói.

• Suy luận thông tin (inference): rút ra kết luận dựa trên ngữ cảnh.

• Nhận biết paraphrase: phân biệt cách diễn đạt khác nhau của cùng một ý.

Lưu ý khi ôn luyện:

• Đọc nhanh câu hỏi trước khi nghe để định hướng thông tin.

• Ghi chú từ khóa chính (keyword note-taking).

• Luyện kỹ năng loại trừ đáp án sai dựa trên ngữ nghĩa và logic.

Mục tiêu:
Phát triển khả năng nghe hiểu đa lớp, phản xạ chọn đáp án nhanh và chính xác — kỹ năng cốt lõi trong cả đề Chuyên Anh và đề IELTS Listening.

2. Dạng Multiple Matching Listening – Nghe Ghép Nhiều Lựa Chọn

Đặc điểm:
Thí sinh nghe 5–6 đoạn ghi âm ngắn, mỗi người nói (Speaker 1–6) chia sẻ ý kiến hoặc trải nghiệm về cùng một chủ đề.
Nhiệm vụ là ghép từng người nói với đáp án phù hợp trong danh sách A–H. Một số đáp án có thể được dùng nhiều lần hoặc không dùng đến.

Kỹ năng được đánh giá:

• Nghe chọn lọc (selective listening): nhận diện chi tiết chính liên quan đến câu hỏi.

• Phân tích thái độ, cảm xúc, quan điểm (attitude & opinion): xác định quan điểm đồng tình – phản đối – trung lập.

• So sánh, tổng hợp thông tin (synthesis): tìm điểm tương đồng và khác biệt giữa các người nói.

• Phát hiện paraphrase và collocation: nhận ra cách diễn đạt tương đương với đáp án.

• Ghi nhớ tạm thời (short-term retention): xử lý thông tin song song khi nghe.

Chiến lược luyện tập:

• Đọc kỹ danh sách A–H, gạch chân keyword chính.

• Dự đoán khả năng trùng lặp hoặc loại trừ trước khi nghe.

• Tập trung vào tone giọng (enthusiastic, disappointed, uncertain…) để xác định thái độ.

Mục tiêu:
Phát triển khả năng phân tích giọng điệu và nhận diện ý kiến tinh tế — kỹ năng quyết định khi làm bài nghe học thuật nâng cao.

3. Dạng IELTS Listening Format – Nghe Theo Chuẩn Quốc Tế

Đặc điểm:
Một số đề thi Chuyên Anh cấp tỉnh/thành mô phỏng định dạng đề IELTS, với các dạng phổ biến như:

• Form Completion: điền thông tin còn thiếu trong form, bảng biểu.

• Sentence Completion: hoàn thành câu hoặc đoạn tóm tắt.

• Multiple Choice / Matching: chọn hoặc ghép đáp án đúng.

• Map / Diagram Labeling: điền vị trí hoặc nhãn trên sơ đồ.

Kỹ năng được đánh giá:

• Xác định bối cảnh và nhân vật (context identification).

• Nghe chi tiết và số liệu (numbers, dates, places).

• Dự đoán thông tin sắp xuất hiện (prediction).

• Phân biệt từ đồng nghĩa và cấu trúc tương đương.

• Chính tả và tốc độ ghi chép chính xác (spelling accuracy).

Phương pháp luyện tập hiệu quả:

• Luyện các đề Cambridge IELTS 10–17, đặc biệt Section 1–3.

• Luyện đọc câu hỏi nhanh (skimming & scanning) để nắm yêu cầu.

• Rèn kỹ năng xác định loại từ cần điền (noun, verb, adjective, number…).

Mục tiêu:
Làm quen với tốc độ và cấu trúc nghe học thuật quốc tế, hỗ trợ song song cho cả kỳ thi HSG Anh và kỳ thi IELTS chính thức.

4. Dạng Gap-fill / Note Completion – Nghe Điền Từ hoặc Cụm Từ

Đặc điểm:
Thí sinh nghe và điền từ hoặc cụm từ còn thiếu vào đoạn văn, bảng hoặc ghi chú.
Đề thường giới hạn số từ, ví dụ: “No more than THREE words and/or a number.”

Kỹ năng được đánh giá:

• Nghe tín hiệu ngôn ngữ (signposting): nhận biết khi nào thông tin sắp được nhắc đến.

• Phân tích ngữ pháp (grammar awareness): chọn đúng loại từ cần điền.

• Dự đoán nội dung trước khi nghe (prediction).

• Nhận diện từ đồng nghĩa và paraphrase.

• Ghi chép và chính tả chính xác.

Chiến lược luyện tập:

• Xác định loại từ cần điền trước khi nghe.

• Đọc kỹ giới hạn từ trong đề.

• Luyện chính tả từ vựng học thuật và số liệu.

Mục tiêu:
Rèn luyện khả năng nghe chi tiết, phản xạ nhanh, và tư duy ngữ pháp — những yếu tố then chốt để đạt điểm cao phần Listening.

Phần Listening trong đề thi Chuyên Anh / HSG Anh không chỉ kiểm tra khả năng nghe hiểu, mà còn đánh giá năng lực xử lý ngôn ngữ tổng hợp: khả năng suy luận, ghi nhớ ngắn hạn, và độ chính xác khi phản ứng với ngữ cảnh thực tế.
Nắm vững bốn dạng bài trên giúp học sinh:

• Hiểu rõ cấu trúc đề thi Listening.

• Học tập có trọng tâm và định hướng rõ ràng.

• Cải thiện điểm số nhanh chóng chỉ trong vài tuần ôn luyện đúng phương pháp.