Home » Lộ trình 5 bước ôn thi HSG Tiếng Anh cấp Tỉnh hiệu quả – Bước 1: Xây dựng nền tảng

Lộ trình 5 bước ôn thi HSG Tiếng Anh cấp Tỉnh hiệu quả – Bước 1: Xây dựng nền tảng

Bí quyết ôn thi HSG Tỉnh môn Tiếng Anh - Bước 1: Xây dựng nền tảng

Đạt giải HSG Tỉnh môn tiếng Anh không phải là điều dễ dàng, nhưng các em học sinh hoàn toàn có thể biến mục tiêu này thành một hành trình đáng nhớ và đúng hướng nếu biết bắt đầu đúng cách.

Trong bài viết này, đội ngũ mentors trung tâm Springboard (Nhà Xuân) xin chia sẻ đến các em học sinh bí quyết xây dựng nền tảng vững chắc – bước đầu tiên trong lộ trình 5 bước giúp các em chinh phục kì thi HSG Tỉnh đầy khó nhằn.

Bắt đầu từ đâu khi là người mới bắt đầu ôn thi HSG Tỉnh Tiếng Anh

Có phải em từng cảm thấy bối rối khi bước vào kỳ thi HSG tỉnh? Những câu hỏi khó, lượng từ vựng dày đặc, bài đọc dài ngoằng và yêu cầu viết luận khắt khe khiến em không biết bắt đầu từ đâu?

Nhà Xuân biết cảm giác này, bởi đó là vấn đề 90% bạn học viên đã gặp phải khi lần đầu tìm đến sự hỗ trợ từ trung tâm. Nhưng tin Nhà Xuân đi, để chinh phục kỳ thi này, em không cần thông minh vượt trội, mà cần một nền tảng vững chắc – bước đầu tiên giúp em làm chủ mọi dạng bài và tự tin hơn trên hành trình chạm đến giải HSG.

Việc đầu tiên để tháo gỡ sự bối rối này là làm thử các đề thi HSG ở tỉnh/thành phố mình những năm trước. Điều này không chỉ giúp em làm quen với cấu trúc và độ khó của đề thi, mà còn cho em một cái nhìn thực tế về năng lực hiện tại của mình. So sánh điểm số mình đạt được với điểm sàn có giải ở những năm trước, em sẽ biết rõ khoảng cách cần bù đắp. Quan trọng hơn, qua từng bài làm, em có thể phân tích được những kỹ năng còn yếu và những lỗ hổng kiến thức như từ vựng, ngữ pháp, hay khả năng phân tích ý chính trong bài đọc, hoặc khả năng nghe hiểu tổng.

Tầm quan trọng của việc xây dựng nền tảng khi ôn thi HSG Tỉnh Tiếng Anh

Kỳ thi HSG tỉnh bên cạnh việc kiểm tra kiến thức cơ bản còn đòi hỏi khả năng vận dụng linh hoạt và giải quyết vấn đề ở mức cao. Để làm được điều này, trước hết các em học sinh cần một nền tảng kiến thức thật vững chắc. Nếu nền tảng của em còn lỏng lẻo, em sẽ gặp những khó khăn như:

🔹 Không hiểu câu hỏi do thiếu từ vựng; không thể áp dụng từ vựng chủ động, linh hoạt và đúng ngữ cảnh

🔹 Lúng túng khi gặp cấu trúc ngữ pháp phức tạp

🔹 Không biết cách phân tích bài đọc dài hoặc phát triển ý trong bài viết

🔹 Nản chí vì không hiểu người nói đang diễn tả gì trong bài nghe

Ngược lại, một nền tảng tốt không chỉ giúp em làm bài dễ dàng hơn mà còn tạo sự tự tin để đối diện những câu hỏi “khó nhằn” mà kỳ thi này thường có.

Cách học để xây dựng nền tảng vững chắc

1. Ngữ pháp

Ngữ pháp là khung xương cho toàn bộ bài thi. Nếu em chưa nắm chắc kiến thức cơ bản, việc phân tích câu dài trong bài đọc, hiểu ý chính trong bài nghe, hay viết luận mạch lạc sẽ trở nên vô cùng khó khăn, trong khi đây đều là những phần thi mang tính quyết định.

Vậy em cần làm gì để xây dựng nền tảng ngữ pháp hiệu quả?
🔹 Nắm vững các chủ điểm ngữ pháp cơ bản – nâng cao trọng tâm trong kì thi HSG Tỉnh như:
– Câu điều kiện
– Mệnh đề quan hệ
– Danh từ hóa
– Cấu trúc đảo ngữ
– Câu bị động
– Mệnh đề phân từ
– Động từ khuyết thiếu
– Câu tường thuật

🔹 Luyện áp dụng ngữ pháp qua các dạng bài trong đề thi HSG Tỉnh thực tế như:
– Biến đổi câu (Sentence Transformation)
– Sửa lỗi sai (Error Correction)
– Triển khai các câu văn trong bài Viết

📚 Tài liệu gợi ý: Advanced Grammar in Use, Ngữ pháp Cơ bản và Nâng cao (thầy Bùi Văn Vinh), Advanced Grammar Practice, Grammar Tests for All Levels, chọn lọc bài tập từ các bộ đề luyện HSG Tỉnh, Duyên hải Bắc Bộ cũ,…

2. Từ vựng

Từ vựng quyết định đến 90% khả năng làm bài của một thí sinh, từ đọc hiểu, nghe, viết đến trả lời các câu hỏi trắc nghiệm. Cụ thể, nếu vốn từ vựng còn quá hạn chế, các em học sinh sẽ gặp những khó khăn như:
❌ Không bắt được từ khóa khi nghe
❌ Mất nhiều thời gian đoán nghĩa khi đọc bài dài
❌ Viết luận lặp từ, thiếu phong phú
❌ Gặp khó khăn khi làm các dạng bài Word Formation, Error Detection, hoặc Multiple-Choice-Question Vocabulary vì chúng đều yêu cầu việc hiểu gốc từ, cách biến đổi, và cách dùng từ trong từng ngữ cảnh cụ thể

Hiểu được tầm quan trọng của từ vựng, các em có thể bắt đầu xây dựng nền tảng bằng những cách như:

🔹 Luyện tập và củng cố chuyên sâu ở các phần:

– Từ vựng (từ vựng theo chủ đề, các nhóm từ vựng có nghĩa gần giống nhau,…)

– Idioms (thành ngữ)

– Phrasal Verbs (cụm động từ)

– Collocations (các từ đi cùng nhau, được ghép cùng nhau)

– Fixed phrases, patterns, fixed structures (các cấu trúc câu, cụm cố định)

🔹 Học từ vựng theo chủ đề: Tập trung vào các lĩnh vực thường xuất hiện trong đề thi HSG tỉnh như:
– Môi trường
– Công nghệ
– Giáo dục
– Văn hóa
– Khoa học

🔹 Kết hợp học collocations và idioms: Điều này giúp em sử dụng từ linh hoạt hơn, đặc biệt trong phần Writing và Speaking.

Ví dụ: “take drastic measures” thay vì chỉ viết đơn giản là “do something drastic”.

🔹 Thực hành từ vựng qua bài tập thực tế: Sử dụng từ vừa học trong các bài đọc, viết hoặc làm bài Word Formation.

🔹 Ghi nhớ từ bằng cách tạo ngữ cảnh: Thay vì học thuộc lòng, hãy đặt câu hoặc sử dụng flashcards để tạo ngữ cảnh cho từ vựng.

📚 Tài liệu gợi ý: Vocabulary Files B2-C1, Advanced Vocabulary Skills, Use of English B2-C1, bộ Mastermind Use of English, bộ Booster, bộ Recycling, sách từ vựng của cô Trang Anh, cô Mai Phương, thầy Vĩnh Bá,… Đặc biệt, nguồn học từ vựng hiệu quả nhất vẫn là từ đề luyện tập, sau khi làm xong, phân tích và ghi chép những kiến thức mình đã chữa.

3. Nghe

Bài nghe trong đề HSG không chỉ kiểm tra khả năng nghe hiểu cơ bản mà còn đánh giá sự nhạy bén trong việc nhận diện từ khóa và ý chính giữa các đoạn hội thoại hoặc bài nói học thuật dài, với nhiều accent khác nhau (Anh – Mỹ – Úc). Nếu nền tẳng nghe chưa tốt, em dễ gặp những khó khăn trong quá trình làm bài như:

❌ Bỏ sót thông tin quan trọng, đặc biệt là từ khóa quyết định câu trả lời

❌ Bối rối trước những bài nghe có nhiều từ vựng học thuật hoặc cấu trúc câu phức tạp

❌ Không nhận ra ý nghĩa toàn diện của bài vì chưa quen với tốc độ hoặc accent

Vậy các em học sinh cần làm gì để cải thiện, từng bước xây dựng nền tảng cho kĩ năng Nghe?

🔹 Bước 1: Làm quen với bài nghe

Chọn bài nghe phù hợp trình độ: Em có thể bắt đầu từ bài ngắn (2-3 phút) với tốc độ vừa phải, như BBC Learning English hoặc VOA Learning English; hoặc các bài nghe ở mức độ B1-B2. Trước khi tiến hành làm bài tập, em hãy thực hiện theo những gợi ý sau:

– Nghe lần đầu: Ghi lại các từ khóa em nhận ra, không cần cố hiểu toàn bộ nội dung.

– Nghe lần thứ hai: Tập trung nắm ý chính của đoạn, tóm tắt nội dung bằng 1-2 câu.

🔹 Bước 2: Tập trung chữa bài và ghi chép

– Sau khi nghe xong, đối chiếu đáp án với transcript, đánh dấu những từ hoặc câu em không nghe được.

– Ghi chép từ vựng mới vào sổ tay, bao gồm cả cách phát âm và ngữ cảnh sử dụng.

– Luyện nghe lại nhiều lần, tập trung vào những đoạn khó hiểu nhất.

🔹Quan trọng nhất, em cần chú ý tìm ra được những dạng bài mình còn yếu. Từ những lỗi sai lặp lại, hãy cố gắng phân tích nguyên nhân làm sai để có biện pháp khắc phục phù hợp.

Ví dụ:

– Nếu em không nghe được chi tiết hoặc từ vựng cụ thể, em có thể luyện tập sử dụng phương pháp dictation (chép chính tả) và shadowing (nghe và nhại lại).

– Nếu em không nắm bắt được ý chính hoặc tổng thể bài nghe, hãy nghiền ngẫm kĩ audio và transcript để hiểu cách người nói dẫn dắt và kết nối thông tin, để ý giọng điệu, thái độ, cũng như cách người nói chuyển hướng cuộc hội thoại thông qua một số “tín hiệu” như từ nối, ngữ điệu khi bắt đầu và kết thúc câu.

4. Đọc

Phần đọc hiểu thường chiếm một tỷ lệ điểm lớn trong đề thi HSG Tỉnh. Với các đoạn văn dài chứa nhiều từ học thuật và cấu trúc phức tạp, nếu không luyện tập đúng cách và xây dựng một nền tảng vững chắc, em sẽ:

❌ Mất nhiều thời gian tra từ mới hoặc đoán nghĩa

❌ Bị choáng ngợp trước lượng thông tin dày đặc

❌ Không nhận ra từ đồng nghĩa, paraphrase trong câu hỏi

Trước những khó khăn đó, các em học sinh cần làm gì để cải thiện kĩ năng Đọc-hiểu của bản thân?

🔹 Bước 1: Làm quen với dạng bài và xây dựng kỹ năng cơ bản

🔹 Bước 2: Ghi chép và chữa bài chi tiết

Khi làm bài, em nên gạch chân từ khóa trong câu hỏi và bài đọc, đặc biệt chú ý đến từ đồng nghĩa/paraphrase. Sau khi kiểm tra đáp án, em cần phân tích kĩ càng lỗi sai của mình để có phương pháp cải thiện phù hợp:

– Tại sao chọn sai? (Không hiểu từ vựng, không nhận ra từ paraphrase hay không đọc kỹ câu hỏi?)

– Có thể cải thiện gì? (Ghi lại từ vựng hoặc cấu trúc mới học được)

🔹 Bước 3: Tự đặt câu hỏi và tóm tắt nội dung bài đọc

– Sau khi đọc xong, em hãy tự đặt 1-2 câu hỏi liên quan đến bài và thử trả lời để kiểm tra mức độ hiểu của bản thân.

– Viết tóm tắt ngắn (50-100 từ) nội dung chính của bài đọc.

Tương tự kĩ năng nghe, ở giai đoạn này, điều quan trọng nhất là các em cần chú ý tìm ra được những dạng bài còn yếu, nguyên nhân cụ thể vì sao yếu và những lỗi sai thường xuyên mắc phải để có cách xử lí thích hợp.

📚 Tài liệu gợi ý (Nghe-Đọc): FCE/CAE Testbuilder, Succeed in FCE/CAE – 10 Tests, FCE/CAE Common Mistakes,…

5. Viết

Writing luôn là phần thi khiến nhiều bạn lo lắng nhất, vì nó không chỉ yêu cầu ngữ pháp và từ vựng chuẩn mà còn đòi hỏi tư duy sắp xếp ý tưởng logic. Nếu kỹ năng và nền tảng viết của em chưa tốt, em sẽ gặp các vấn đề như:

❌ Triển khai ý tưởng thiếu rõ ràng và thuyết phục

❌ Lặp từ hoặc dùng từ không đúng ngữ cảnh

❌ Sai ngữ pháp cơ bản hoặc cấu trúc phức tạp, dẫn đến mất điểm đáng tiếc

Vậy để xây dựng nền tảng cho kĩ năng Viết, các em học sinh có thể làm những gì?

🔹 Áp dụng thực tế những cấu trúc câu, quy tắc ngữ pháp và danh sách từ vựng đã học vào bài viết. Khi thực sự vận dụng suy nghĩ để đặt câu, thay vì học thuộc và bị động làm các bài tập ngữ pháp là lúc em hoàn toàn hiểu rõ bản chất của ngữ pháp, cũng như biết cách áp dụng vào phần viết luận.

🔹 Học cách lập dàn ý trước khi viết, bắt đầu từ những bài luận ngắn, sau đó dần phát triển thành bài dài.

🔹 Luyện kỹ năng paraphrase.

🔹 Nhờ thầy cô giáo, mentor hoặc bạn học sửa lỗi và cho feedback để cải thiện bài viết qua từng lần.

🔹 Đặc biệt, ở giai đoạn nắm vững nền tảng, học sinh cần nắm được những kiến thức cơ bản nhất của cách viết luận thi HSG Tỉnh, bao gồm:

– Cấu trúc của một bài viết luận hoàn chỉnh

– Cách viết mở bài, thân bài, kết bài

– Cách viết thân đoạn, bao gồm câu chủ đoạn và câu phát triển bổ trợ cho thân đoạn

– Cách triển khai giải thích, ví dụ cho câu phát triển bổ trợ cho thân đoạn

– Khắc phục triệt để những lỗi ngữ pháp khi viết luận

– Cách phát triển ý tưởng cho bài luận

📚 Tài liệu gợi ý: Academic Writing from Paragraph to Essay by MacMillan, Essay Writing for English Tests (Gabi Duigu),…

Lời kết

Bước 1 trong hành trình chạm đến giải HSG tỉnh chính là xây dựng nền tảng vững chắc. Đây không phải là giai đoạn em cần chạy theo tốc độ, mà là lúc để nhìn lại, phân tích bản thân, và từng bước bù đắp những lỗ hổng kiến thức. Từ việc làm quen với đề thi, luyện tập chi tiết, đến việc ghi chép, chữa lỗi, và phân tích sâu, mỗi hành động nhỏ hôm nay sẽ tạo nên sự tự tin lớn khi em bước vào kì thi thật.

Cảm ơn các quý phụ huynh, thầy cô, các em học sinh đã tham khảo lời khuyên và tài liệu từ đội ngũ anh chị Nhà Xuân.

Đội ngũ anh chị mentors và trợ giảng từ trung tâm Springboard (Nhà Xuân) cam kết luôn nỗ lực tạo ra những bài giảng – học liệu mới nhất, bổ ích nhất dành cho kì thi chuyên Anh – HSG tiếng Anh từ cấp địa phương, khu vực đến cấp quốc gia.

Quý phụ huynh/quý thầy cô/các em học sinh có thể truy cập các kênh sau để cập nhật thông tin mới nhất từ Nhà Xuân:

Facebook page Springboard English: Trang Facebook chính thức của Nhà Xuân
Website học liệu của Springboard: Trang web tổng hợp tất tần tật các tài liệu được biên soạn chi tiết bởi Springboard (Nhà Xuân).
Facebook group Springboard Connects: Nhóm trao đổi – tư vấn học tập và tài liệu học tập với 28.000+ thành viên.

Liên hệ:

Gửi đề thi mới nhất và yêu cầu chữa đề chi tiết cho Nhà Xuân về địa chỉ: contact@springboard.vn
Tham khảo và đăng ký tư vấn các lớp học ôn thi Chuyên Anh – Thi HSG Tiếng Anh cấp THPT – Thi Olympic 30/4 và Duyên Hải Bắc Bộ – Thi HSG cấp Quốc Gia tại: Form đăng ký tư vấn.

Thân ái,

Đội ngũ trung tâm Springboard (Nhà Xuân)