Giới thiệu về Essay Writing: Viết Luận trong kỳ thi Chuyên Anh vào 10 và HSG Anh
Trong các kỳ thi chuyên Anh và Học Sinh Giỏi tiếng Anh, phần essay writing không chỉ đơn thuần là bài kiểm tra ngữ pháp hay vốn từ. Nó là bài thi tổng hợp thể hiện khả năng tư duy, lập luận, và sử dụng tiếng Anh như một công cụ để diễn đạt quan điểm một cách học thuật. Một bài essay tốt cho thấy 3 tầng năng lực: sự chính xác trong ngôn ngữ, sự mạch lạc trong lý luận, và sự trưởng thành trong góc nhìn xã hội.
Ở kỳ thi chuyên Anh vào 10 và HSG Anh, viết đúng ngữ pháp là điều kiện cần cho bài Essay; nhưng viết có chiều sâu tư duy và sức thuyết phục mới là điều kiện đủ để tạo nên khác biệt. Chính vì vậy, Essay Writing trở thành phần “cửa ngõ” đánh giá năng lực thật sự của học sinh chuyên Anh: khả năng sử dụng ngôn ngữ như một phương tiện tư duy.
Cấu trúc cơ bản cho một bài luận (Essay) chuyên Anh và HSG
Một bài essay học thuật nên tuân theo khung 3 phần rõ ràng.
Mở bài (Introduction): Giới thiệu chủ đề, dẫn dắt người đọc vào bối cảnh và kết thúc bằng luận điểm chính (thesis statement). Một mở bài tốt không nên “vào đề” thẳng mà cần có phần dẫn: một sự thật, một nhận định hay một thực tế gây suy nghĩ.
Thân bài (Body): Gồm 2–3 đoạn, mỗi đoạn xoay quanh một ý chính. Cấu trúc nên tuân theo nguyên tắc PEEL – Point (nêu ý chính), Evidence (đưa dẫn chứng), Explanation (giải thích, phân tích), Link (liên kết với ý tiếp theo). Khi viết, cần ưu tiên sự rõ ràng, mạch lạc, tránh lặp ý hoặc liệt kê khô cứng.
Kết bài (Conclusion): Tóm tắt quan điểm, mở rộng góc nhìn và để lại dư vị tư duy. Kết bài không chỉ đóng bài viết mà còn mở ra một tầng suy nghĩ mới, giúp người đọc cảm nhận được chiều sâu của người viết.
Cách giám khảo đánh giá một bài essay
Giám khảo không chấm bài dựa trên cảm tính. Một bài essay chuyên Anh được đánh giá theo 4 nhóm yếu tố chính.
1. Nội dung và lập luận, chiếm phần lớn trọng số. Bài viết cần thể hiện khả năng hiểu đề, phân tích vấn đề, và đưa ra luận điểm có chiều sâu.
2. Tổ chức bài viết, thể hiện qua cách chuyển ý, tính logic và liên kết giữa các đoạn.
3. Sử dụng ngôn ngữ, bao gồm từ vựng học thuật, cấu trúc câu đa dạng, và độ chính xác ngữ pháp.
4. Cuối cùng là trình bày và kỹ thuật viết, bao gồm chính tả, dấu câu, và bố cục tổng thể.
Một bài essay đạt điểm cao thường là bài viết khiến người đọc tin vào lý lẽ, chứ không chỉ thấy từ ngữ đẹp.
Tư duy chiến lược khi viết essay chuyên Anh
1. Sai lầm phổ biến của học sinh là lao vào viết ngay sau khi đọc đề. Cách làm hiệu quả hơn là dành thời gian “giải mã đề bài”. Hãy xác định đề thuộc dạng nào: đồng ý/không đồng ý, phân tích ưu nhược điểm, hay nêu nguyên nhân và giải pháp. Sau đó, phác thảo nhanh sơ đồ lập luận: ba ý chính, mỗi ý có một ví dụ hoặc dẫn chứng cụ thể.
2. Khi triển khai, nên tự hỏi ba câu hỏi quan trọng: “Vì sao điều này đúng?”, “Tác động của nó là gì?”, và “Nếu không như vậy thì sao?”. Chính chuỗi câu hỏi này giúp bài viết có chiều sâu phản biện – điều mà các giám khảo chuyên Anh luôn đánh giá cao.
3. Một mẹo nhỏ khác là rèn luyện khả năng viết câu mở đoạn mang tính khái quát cao. Ví dụ, thay vì viết “Technology helps students study faster”, hãy viết “Technology redefines the boundary of learning, turning information into immediate access rather than delayed discovery.” Cách viết này thể hiện khả năng dùng ngôn ngữ như công cụ tư duy, không chỉ là diễn đạt ý đơn thuần.
Tổng hợp bài luận mẫu cho Essay Chuyên Anh, HSG biên soạn bởi Springboard - Nhà Xuân
Cảm ơn các quý phụ huynh, thầy cô, các em học sinh đã tham khảo tài liệu từ đội ngũ anh chị Nhà Xuân.
Đội ngũ anh chị mentors và trợ giảng từ trung tâm Springboard (Nhà Xuân) cam kết luôn nỗ lực tạo ra những bài giảng – học liệu mới nhất, bổ ích nhất dành cho kì thi chuyên Anh – HSG tiếng Anh từ cấp địa phương, khu vực đến cấp quốc gia.
Quý phụ huynh/quý thầy cô/các em học sinh có thể truy cập các kênh sau để cập nhật tài liệu mới nhất từ Nhà Xuân:
- Facebook page Springboard English: Trang Facebook chính thức của Nhà Xuân
- Website học liệu của Springboard: Trang web tổng hợp tất tần tật các tài liệu được biên soạn chi tiết bởi Springboard (Nhà Xuân).
- Facebook group Springboard Connects: Nhóm trao đổi – tư vấn học tập và tài liệu học tập với 28.000+ thành viên.
Liên hệ:
- Gửi đề thi mới nhất và yêu cầu chữa đề chi tiết cho Nhà Xuân về địa chỉ: contact@springboard.vn
- Tham khảo và đăng ký tư vấn các lớp học ôn thi Chuyên Anh – Thi HSG Tiếng Anh cấp THPT – Thi Olympic 30/4 và Duyên Hải Bắc Bộ – Thi HSG cấp Quốc Gia tại: Form đăng ký tư vấn.
Thân ái,
Đội ngũ trung tâm Springboard (Nhà Xuân)
