1. Ai phù hợp với lộ trình này?
Học sinh ôn thi Chuyên Anh vào lớp 10
Học sinh thi HSG Tiếng Anh cấp Tỉnh/Thành Phố
Học sinh đã có nền tảng khá trong việc học Writing nhưng bí ý/ bí cách triển khai
Học sinh viết bài Essay dài nhưng rời rạc, thiếu mạch
2. Tự học Essay Writing thi HSG & Chuyên Anh từ số 0 – Hành trình xây nền tư duy Viết Luận (Essay Writing)
Essay Writing (viết luận) là phần thi bắt buộc trong hầu hết các đề thi chuyên Anh 10 và các kỳ thi Học Sinh Giỏi tiếng Anh cấp Tỉnh, Thành Phố. Khác với những phần khác như Vocabulary, Reading hay Listening, Writing là phần thí sinh không thể “học thuộc” hay “đoán trúng tủ”. Đây là phần thi kiểm tra toàn diện khả năng tư duy ngôn ngữ, phản biện và diễn đạt bằng tiếng Anh của thí sinh.
Viết luận tốt không chỉ đòi hỏi vốn ngữ pháp và từ vựng phong phú, mà còn yêu cầu người viết có tư duy phản biện, kỹ năng phát triển ý tưởng, khả năng kết nối logic và kiến thức nền vững vàng để xử lý các chủ đề mới lạ. Vì vậy, Writing là phần khó nhất để tự học – và cũng là phần phân hoá rõ nhất năng lực thật sự của học sinh chuyên Anh.
Hiểu được những khó khăn đó, series “Tự Học Essay Writing” từ Springboard – Nhà Xuân được xây dựng như một lộ trình 20 bài học toàn diện, tổng hợp kinh nghiệm từ các mentor đạt IELTS Writing 8.0+ và thủ khoa HSG Quốc Gia, giúp học sinh đi từ nền tảng đến làm chủ kỹ năng viết luận học thuật.
3. Kết quả đạt được sau lộ trình 20 bài tự học
Sau khi hoàn thành đầy đủ 20 bài học, học sinh sẽ:
Viết được essay 250-350 từ theo chuẩn yêu cầu Essay Writing ở kỳ thi Chuyên Anh, HSG, IELTS
Phân tích đề chính xác, không còn viết lệch hướng, lạc đề
Xây outline nhanh trong 1-2 phút, đặc biệt dưới áp lực tâm lý phòng thi
Viết đoạn thân bài theo bộ khung Topic Sentence → Explanation → Example → Analysis → Concluding Sentence
Paraphrase tự nhiên, không lệch nghĩa
Sử dụng collocation và academic phrases đúng ngữ dụng
Giảm 50-70% lỗi ngữ pháp phổ biến
Tăng logic, tăng chiều sâu lập luận khi phát triển Essay
Viết kết bài ngắn gọn, trọng tâm, đạt điểm cao
Biết tự chấm bài, tự sửa bài và chỉnh sửa theo checklist chuyên sâu
4. Phần thi Essay Writing là gì?
Essay Writing là bài viết luận (thường từ 250–350 từ) yêu cầu thí sinh phát triển quan điểm cá nhân về một vấn đề xã hội, giáo dục hoặc văn hóa.
Phần thi này đánh giá bốn yếu tố cốt lõi:
Năng lực ngôn ngữ học thuật: dùng từ chính xác, cấu trúc đa dạng.
Tư duy phản biện: biết phân tích, lập luận và phản biện logic.
Tính mạch lạc (coherence): ý rõ ràng, tổ chức hợp lý.
Kỹ năng triển khai (cohesion): các đoạn văn liên kết tự nhiên.
Viết essay không đơn thuần là “trả lời đề” mà là biểu hiện tư duy bằng ngôn ngữ học thuật. Đó là lý do vì sao học sinh có nền tư duy logic và khả năng đọc hiểu xã hội rộng thường vượt trội hơn trong phần thi này.
5. Mạch học của phần Essay Writing
Để tự học hiệu quả, học sinh cần nắm được toàn bộ mạch học – tức trình tự học hợp lý từ nền tảng đến nâng cao, dành cho học sinh ôn thi Chuyên Anh vào 10 và HSG Tỉnh/Thành
A. Mạch học nền tảng (10 bài đầu)
1. Nhận diện dạng đề
Giúp học sinh phân biệt chính xác các dạng đề (Opinion, Discussion, Argumentative, Problem–Solution…) và hiểu yêu cầu lập luận tương ứng để tránh viết lệch hướng – lỗi phổ biến nhất ở học sinh.
2. Phân tích đề & tìm keywords
Học cách tách đề thành chủ đề, phạm vi, trọng tâm và từ khoá học thuật; từ đó xác định đúng hướng triển khai và tránh paraphrase sai nghĩa.
3. Cấu trúc bài luận
Nắm vững vai trò và nguyên tắc của 3 phần Intro – Body – Conclusion để đảm bảo bài viết có skeleton mạch lạc và không bị rơi vào tình trạng viết lan man.
4. Viết mở bài – thesis
Rèn kỹ năng paraphrase đề chính xác và xây dựng thesis statement rõ ràng, định hướng luận điểm giúp toàn bài “đi đúng quỹ đạo”.
5. Topic sentence
Học cách chuyển luận điểm thành câu mở đoạn mạnh, súc tích và có khả năng dẫn dắt các câu sau theo một logic thống nhất.
6. Viết thân bài
Làm chủ cấu trúc chuẩn của đoạn văn học thuật: Topic Sentence → Explanation → Example → Analysis → Mini-conclusion.
7. Explanation – Example – Analysis (E–E–A)
Đào sâu khả năng lập luận bằng cách giải thích rõ ý, đưa ví dụ thuyết phục và phân tích tác động – giúp đoạn văn đạt chiều sâu học thuật.
8. Logic của đoạn (5 pattern)
Luyện 5 mô hình lập luận hiệu quả nhất: Cause–Effect, Effect–Cause, Compare–Contrast, Problem–Solution, Example-first; giúp học sinh không bí ý và luôn có khung triển khai.
9. Coherence & Cohesion
Xây khả năng tổ chức câu và đoạn sao cho “chảy mạch”: sử dụng logic-flow, paraphrasing, linking natural thay vì nhồi từ nối.
10. Paraphrasing (3 levels)
Học ba tầng paraphrase: lexical, structural, logical – giúp diễn đạt tự nhiên, tránh lặp từ và thể hiện năng lực ngôn ngữ học thuật.
B. Mạch học nâng cao (10 bài sau)
11. Transitions chiến lược
Sử dụng các nhóm từ nối đúng chức năng (adversative, causal, concessive…) để tăng độ mượt mà mà không gây nặng nề hoặc lạm dụng.
12. 3 mô hình phát triển bài luận
Làm chủ ba hướng lập luận macro-level: Cause–Effect, Compare–Contrast, Problem–Solution – giúp cấu trúc bài cân bằng, logic và giàu chiều sâu.
13. Viết kết bài
Học cách viết kết luận concise & academic: restate quan điểm, tóm tắt trọng tâm và đóng lại bài viết tự nhiên, không thêm ý mới.
14. Xây outline
Rèn kỹ năng xây outline trong 1–2 phút: xác định stance, chọn hướng lập luận, viết TS cho từng đoạn và gắn E–E–A hợp lý.
15. Tối ưu hoá luận điểm (Sharpening)
Biến luận điểm chung chung thành luận điểm sắc nét, cụ thể, có tính học thuật cao – tạo nền tảng cho phần triển khai sâu.
16. Cấu trúc câu học thuật
Sử dụng thành thạo inversion, cleft sentences, participle clauses, concessive clauses… để tăng độ linh hoạt và độ “academic” của bài viết.
17. Collocation & academic phrasing
Xây bộ cụm từ học thuật theo chủ đề (Education, Environment, Society…) và học cách dùng collocation chuẩn xác để tránh văn phong “dịch từ tiếng Việt”.
18. Grammar nâng cao
Củng cố và mở rộng các cấu trúc nâng cao: reduced clauses, parallel structures, conditional variation, nominal clauses… nhằm tăng điểm Grammar Range & Accuracy.
19. Tránh lỗi thường gặp
Nhận diện và khắc phục 20 lỗi phổ biến nhất: sai ngữ dụng, lặp từ, thesis mơ hồ, thiếu logic, ví dụ không liên quan, kết bài lan man…
20. Viết bài full + tự chấm
Hoàn thiện một bài essay hoàn chỉnh, áp dụng checklist chuyên sâu và tự chỉnh sửa theo rubric học thuật để đạt chuẩn thi Chuyên và HSG.
III. Các tiêu chí quan trọng khi viết bài Essay
1. Từ vựng
Một bài essay đạt điểm cao không cần “từ vựng khủng” mà cần từ chính xác và phù hợp ngữ cảnh. Chỉ sử dụng những từ mà mình thật sự hiểu nghĩa, ngữ dụng và cách kết hợp.
Học sinh chuyên Anh thường mắc lỗi cố tình “nhồi big words” để tạo ấn tượng, nhưng điều đó dễ phản tác dụng. Một bài viết tốt chỉ cần lượng từ nâng cao vừa đủ để bổ trợ nghĩa, không phô trương.
3 nhóm từ vựng nên tập trung:
Collocations: nhóm từ đi chung tự nhiên.
Topic-based vocabulary: từ vựng theo chủ đề (Environment, Education, Society…).
High-frequency academic phrases – cụm học thuật có thể dùng trong nhiều bài (vd: attach great significance to, exert influence on, play a crucial role in).
2. Ngữ pháp
Không có điểm cao nếu còn sai ngữ pháp. Một lỗi nhỏ cũng có thể khiến câu sai nghĩa hoặc giảm tính học thuật.
Các nhóm cấu trúc cần nắm chắc và dùng linh hoạt thường gồm:
Câu đơn, câu ghép, câu phức.
Câu điều kiện và đảo ngữ.
Mệnh đề quan hệ và rút gọn.
Mệnh đề phân từ và câu bị động.
Việc luyện Writing phải song song với việc kiểm soát lỗi ngữ pháp – đặc biệt trong giai đoạn cuối trước kỳ thi.
3. Độ mạch lạc & kết nối
Một bài essay mạnh không chỉ “đúng ý” mà còn phải “chảy mạch”. Các ý trong đoạn phải kết nối với nhau theo logic nguyên nhân – kết quả hoặc luận chứng – phản luận.
Học sinh nên luyện framework đơn giản nhưng hiệu quả:
Topic Sentence → Explanation → Example → Concluding Sentence.
Đây là khung cơ bản giúp giữ mạch logic và tránh lan man.
4. Khả năng hoàn thiện bài viết
Một bài essay chỉ được xem là hoàn chỉnh khi có đầy đủ mở bài – thân bài – kết bài. Thiếu phần nào cũng khiến điểm giảm đáng kể.
Ba nguyên tắc cần nhớ:
Bám sát câu hỏi, không suy diễn hoặc đổi nghĩa đề.
Quản lý thời gian để đảm bảo viết đủ ba phần.
Giữ độ dài bài đúng yêu cầu, không viết thiếu hoặc thừa từ.
Bài giảng Viết Luận (Essay Writing) Chuyên Anh, HSG
Cảm ơn các quý phụ huynh, thầy cô, các em học sinh đã tham khảo tài liệu từ đội ngũ anh chị Nhà Xuân.
Đội ngũ anh chị mentors và trợ giảng từ trung tâm Springboard (Nhà Xuân) cam kết luôn nỗ lực tạo ra những bài giảng – học liệu mới nhất, bổ ích nhất dành cho kì thi chuyên Anh – HSG tiếng Anh từ cấp địa phương, khu vực đến cấp quốc gia.
Quý phụ huynh/quý thầy cô/các em học sinh có thể truy cập các kênh sau để cập nhật tài liệu mới nhất từ Nhà Xuân:
- Facebook page Springboard English: Trang Facebook chính thức của Nhà Xuân
- Website học liệu của Springboard: Trang web tổng hợp tất tần tật các tài liệu được biên soạn chi tiết bởi Springboard (Nhà Xuân).
- Facebook group Springboard Connects: Nhóm trao đổi – tư vấn học tập và tài liệu học tập với 28.000+ thành viên.
Liên hệ:
- Gửi đề thi mới nhất và yêu cầu chữa đề chi tiết cho Nhà Xuân về địa chỉ: contact@springboard.vn
- Tham khảo và đăng ký tư vấn các lớp học ôn thi Chuyên Anh – Thi HSG Tiếng Anh cấp THPT – Thi Olympic 30/4 và Duyên Hải Bắc Bộ – Thi HSG cấp Quốc Gia tại: Form đăng ký tư vấn.
Thân ái,
Đội ngũ trung tâm Springboard (Nhà Xuân)
